maidis

Bilgisayarımda iki işletim sistemi yüklü: Fedora ve Windows. Bir dönem sadece Linux kullanabilecek kadar şanslı olsam da şu an iki işletim sistemini de neredeyse eşit seviyede kullanıyorum. Hem Linux tarafında hem de Windows tarafında iki disk bölümüm var. Linux'ta sistemin kurulduğu kök (root) dizin ve kişisel dosyalarımın olduğu ev dizini (home), Windows'ta da benzer şekilde Windows'un kurulu olduğu C ve veri deposu olarak kullandığım Veriler isminde ayrı bir disk bölümü bulunuyor. Windows tarafındayken Linux disk bölümlerine erişim ihtiyacı duyduğumda Ext2Fsd 'den yararlanıyorum. Linux tarafındayken de işler NTFS-3G sayesinde halloluyor. Bu yazıda dosya sistemlerinin daha erişilebilir olmasını sağlayan Ext2Fsd veya NTFS-3G'den bahsetmeyeceğim. Sadece uzun zamandır canımı sıkmasına rağmen çözümü için çok kısa bir süre öncesine kadar hiçbir şey yapmadığım bir pek iyi olmayan kullanıcı deneyiminden söz edeceğim. Veriler bölümü boyut olarak epey büyük olduğu...

İlk önce yeni duyacaklar için GRUB 2 'dan çok kısaca bahsedelim. GRUB 2, GNU GRUB'un (GRand Unified Bootloader) son sürümüdür. İsminin açılımından da anlaşılabileceği gibi GRUB 2, bir önyükleyicidir ve bilgisayar açıldığında çalışan ilk yazılımdır. İşletim sistemi çekirdeğini yüklemekten ve kontrol parametrelerini aktarmaktan sorumludur. Çekirdek yüklendiğinde o da işletim sisteminin geri kalanını yükler. Fedora 'nın sadece KDE özelleştirmesinde mi böyle yoksa genel olarak Fedora'da böyle bir tercih mi var bilmiyorum ama Fedora'nın KDE özelleştirmesini kurduktan sonra GRUB 2 önyükleyicisi herhangi bir tema kullanmıyor ve işletim sistemi seçimini terminal ekranından yaptırıyor. Bu da çoğuna göre siyah, DOS benzeri ve sıkıcı bir ortam. Buna gelene kadar giderilmesi çok daha mühim durumlar olduğundan epey bir sürümdür dikkatimi çekmesine rağmen bu zamana kadar hiç ilgilenememiştim. Neden böyle bir durum olduğunu da araştırdım ama o konuda henüz bir bilgiye ulaşama...

Bugün gazetelere çıkan haberlerle  Ankara Hayvanat Bahçesi Müdürü Mustafa Sancar'ın TÜBİTAK'ın önemli birimlerinden ULAKBİM 'e Müdür Yardımcısı olarak atandığını ve Cahit Arf Bilgi Merkezi'nden sorumlu olacağını öğrendim. Bu haber vesilesiyle Pardus ile ilgili diğer son gelişmelere bakmak için bir Google araması yaptığımda da Pardus'un Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu 'nun maskotu olduğunu öğrendim . Maskotu tasarlayan Aydan Çelik, Pardus'un ortaya çıkış hikayesini şöyle anlatıyor: "Organizasyon komitesiyle sohbetlerimizde Tur'un bir maskota ihtiyacı olduğu yıllardır konuşuluyordu. 50. yılda birlikte neler yapabiliriz diye yeniden masaya oturduğumuzda ise 'Pardus' fikri doğdu. Bu coğrafyada yapılan bir bisiklet yarışında bu coğrafyanın bir canlısını kullanmaktan daha doğal bir şey olamazdı. Üstelik bu efsanevi canlı, bir bisikletçi gibi zeki, çevik ve hızlıysa..." Pardus özgür yazılımla ilgili kişilerin çok iyi bildiğ...

Sigil artık aktif olarak geliştirilmeyecek . Geliştiriminin Github'a taşınması birkaç katkıcı kazanılmasını sağladı ama bunlar da epey düşük çapta oldu. Sigil'in geliştiriminin durmasıyla calibre 'nin geliştiricisi Kovid Goyal , calibre'deki EPUB üzerinde küçük düzenlemeler ve düzeltmeler yapan aracı tam bir düzenleyiciye dönüştürmeye başladı . Şu anda calibre'nin düzenleyicisi kararlı yapıda ve henüz Sigil'in tüm özelliklerine olmasa da pek çok özelliğe sahip. Sigil gibi calibre'nin düzenleyicisi de özgür yazılım ve Sigil'in aksine aktif olarak geliştiriliyor. Goyal'ın şu ana kadarki çalışmalarına bakılarak da calibre'nin EPUB düzenleyicisinin önünde güzel bir yol olduğunu söylemek mümkün. Sigil'in geliştiricisi, kullanıcılara kendileri için çalışmaya devam ettiği sürece Sigil'i kullanmaya devam etmelerini öneriyor ve "İhtiyaçlarınızı karşılamamaya başladığında veya başka neler olduğunu görmek istediğinizde calibre'nin düz...

Bugün Google+'ta  +Aaron Seigo 'nun paylaştığı bir yayın sayesinde KDE ile ilgili eğlenceli bir internet miminden haberdar oldum. Türkiye'de pek bilinmediğini görmemle de bu açığı kapatmaya karar vermem bir oldu. How does one patch KDE2 under FreeBSD? (Как пропатчить KDE2 под FreeBSD, FreeBSD altında KDE2 nasıl yamalanır?) Rus internet kültüründeki bir internet mimidir. Soru ilk olarak 8 Mayıs 2014'te RusNet IRC ağındaki #anime kanalında soruldu . Bahsi geçen metin Türkçe'ye şu şekilde tercüme edilebilir: - Merhaba, burası bir anime kanalı mı? - Evet. - FreeBSD altında KDE2'yi nasıl yamalayabilirim? Anime ile hiçbir ilgisi olmayan soru, çoğu zaman kanalda gerçekleşen orantısız miktardaki teknik "geeky" konuşmaları hicvediyordu. Soru daha sonra Rus sohbet kanallarında yaygın bir şekilde kullanılmaya başlandı. 16 Ekim 2005'te kendilerine Kaschenists diyen sözde Yahudi troller, şurada bir örneği görülebileceği gibi sık sık FreeBSD altın...

Diyelim ki -çıkış tarihi ertelenmeye devam etmezse- bu senenin sonuna doğru çıkacak Fedora 20'ye yeni bir kurulum yaparak geçmek istiyor ama şu anda kullandığınız Fedora 19'daki yüklediğiniz paketleri de tekrar tek tek yüklemek istemiyorsunuz. Apper 'a bunun için bir özellik ekleyebilir veya hakkında bilgimin olmadığı Kickstart ile başka denizlere yelken açabilirsiniz. Ben ikisine göre de daha kolay bir yolu seçtim ve yum, rpm gibi paket yönetim araçlarının kurulu paketleri listeleme özelliklerini kullandım. Sistemimdeki kurulu paketleri listelemek ilk önce aşağıdaki komutu kullandım: yum list installed | tail -n+5 | cut -d' ' -f1 | tr '\n' ' ' > paket-listem Ama kısa bir süre sonra bu yaklaşımın pek de doğru olmadığını düşünmeye başladım. Çünkü benim kurmadığım, Fedora kurulumunun kendisiyle gelen paketleri de içeriyordu liste. Bu yüzden şu aşağıdaki komutu kullanmaya başladım (daha doğrusu kullanmaya başlayacağım): repoquery --installed...

Fedora 18'e geçtikten sonra AMD'nın 3XXX serisi ekran kartımı daha iyi üç boyut performansı veren kapalı kaynak sürücülerle birlikte kullanamamaya başladım. AMD'nin sunduğu sürücüler X.Org'un 1.12 sürümünü destekliyor ve Fedora'nın ve diğer GNU/Linux dağıtımlarının çoğunun güncel sürümlerinin sunduğu X.Org, 1.13 sürümünde. Şu anda X.Org 1.13 yalnızca özgür sürücülerle birlikte kullanılabiliyor. Bu sürücüler oyunlar haricinde iyi bir deneyim sunuyor ama oyunlara zaman ayırmak istiyorsanız tek şansınız ne yazık ki kapalı kaynak ekran kartı sürücüleri. Fedora gibi X.Org 1.13 sunan dağıtımlarda AMD'nin görece eski ekran kartlarını (2XXX, 3XXX ve 4XXX) kapalı kaynak sürücülerle birlikte kullanmak için tek yol X.Org'u 1.12 sürümüne düşürmek. Bu da yeni dağıtımlarda gelen ilk X.Org sürümü 1.13 olduğu için biraz zor. AMD'nin eski kartları için X.Org 1.13'ü destekleyen bir sürücü çıkaracağına olan inancımı kaybetmemek için elle ve zor bir çözüm yolunu d...

Coffice (Calligra Office veya coffee-in-office) projesi ile Calligra ofis araçları Android , Blackberry 10 , Jolla SailfishOS ve Ubuntu Phone gibi mobil platformlar üzerinde de kullanılabilecek. MeeGo 'nun MeeGo olduğu zamanlarda Calligra, Nokia'nın N9 'u ile birlikte dağıtılan ofis paketiydi. Çalışmaların çoğu Calligra'nın mobil platformlar için düzenlenmesine ve ISO OpenDocument (ODF) ile Microsoft Office biçimleri (ikilik and XML) için performans ve uyumluluk iyileştirmelerine gitmişti. MeeGo bittiği zaman Calligra sürüm ailesi her zaman mevcut olan Linux sürümünün yanına gelen ve her ikisi de KO GmbH tarafından gerçekleştirilen Windows portu ve Krita Sketch ile genişledi. Yaklaşık bir yıl kadar önce Calligra'nın ilk Android sürümünü görmüş olsak da bu çalışma hiçbir zaman Andoid yazılım mağazalarında yayınlanabilecek kadar düzeyde olamadı. Calligra'yı mobil platformlara taşımaya çalışan önceki girişimlerde tüm bağımlılıklar da dahil olmak üzere bi...

Az önce belgeler.org'un yerinde olmadığını görünce, ne olduğunu öğrenebilirim umuduyla Google'da bir arama yapayım dedim. Çıkan ilk ve tek sonuç Linux-sohbet listesindeki  belgeler.org açılmıyor başlıklı konu oldu. Burada listeye ulaşılabilecek farklı adresler paylaşılmış olsa da siteye ne olduğu konusunda net bir bilgi yoktu. Linux Belgelendirme Çalışma Grubu'nun (Turkish Linux Documentation WG) yayında olacağı şimdilik tek adres  belgeler.gen.tr . Proje yürütücüsü Nilgün Belma Bugüner belgeler-grubu listesinde belgeler.org'un kapanması ve belgeler.gen.tr üzerinden yayın yapılması hakkında aşağıdaki açıklamayı yapmış: Herkese Merhaba,   10 gün kadar önce Microsoft'tan bir eposta aldım. Özet olarak sadece Google üzerinde ve bazı ülkelere özel  arama sitelerinde "site:lkd.belgeler.org Microsoft" aramasının lkd.belgeler.org başsayfasının bir rus korsan yazılım sitesine bağlar içeren değiştirilmiş bir haline gönderdiği yazılıydı.   Bu sayfaları...

KDE Türkçe Yerelleştirme listelerinde konuştuğumuz konulardan biri de Lokalize içinden kullanılabilecek bir sözlüğe sahip olmak için neler yapabileceğimiz. Dün de konu tekrar gündeme gelince biraz araştırma yaptım. Öğrendiklerimi de sadece kendime saklamamak ve ileride de kendimin hatırlamasını kolaylaştırmak için kısaca bir yazı yazmak istedim. Lokalize öntanımlı olarak bir sözlük aracıyla birlikte geliyor. Bu araca Araçlar > Sözlük yoluyla ulaşılabiliyor. Açılan iletişim penceresinden sözlüğe girdiler eklenebiliyor. Arama kutusuna bir ifade yazılarak karşılığına bakılabiliyor. Çeviri yapılırken de sözlükte yer alan ifadeler gösterilerek kısayollarla çeviriye kolayca eklenebiliyor: Ne yazık ki Lokalize'deki terimler sözlüğünün kendisi hakkında pek bir bilgi yok. Nasıl kullanabileceğinizi öğrenmek konusunda KDE listelerine sormaktan veya kendi başınızı arama motorlarını aşındırmaktan başka pek bir seçeneğiniz yok. Biraz uğraşla Lokalize'nin aracını kullanarak basit b...

Şu anda bildiğimiz, hatırladığımız Pardus'a en yakın şey gönüllülerce yürütülen ve benim de neredeyse hiç etkin olamasam da içinde bulunduğum Anka projesi. Pardus'un bir zamanlar kullanıcılara sunduklarını devam ettirmek isteyen proje bu harika amacının yanında elbette pek çok eksiklik, hata, yanlış da içeriyor. Bu olumsuzlukların bir an önce giderilmesi ve kullanıcıların tercih etmek isteyebileceği bir dağıtım oluşturulabilmesi için normal olarak daha çok katkıcıya ihtiyaç var. Bildiğimiz, hatırladığımız Pardus'un devamı, çatalı sayılabilecek Anka'ya yardımınızın, katkınızın dokunabileceğini düşünüyorsanız Özgürlükİçin'de , Sezai Yeniay'ın günlüğünde ve Google+'taki Anka topluluğunda yayınlanan etkin destek çağrısına göz atmanızı öneririm.

2012'de birkaç KDE Türkiye yazısıyla KDE'nin ne kadar Türkçe konuştuğuyla ilgili mevcut durumu görebildiğim kadarıyla aktarmaya çalışmıştım. Araya başka şeylerin girmesiyle bir süre ara verdiğim KDE yerelleştirme çalışmalarında şimdi ne durumda olduğumuzu görmek için  KDE Localization sayfasındaki birkaç istatistiğe bakmak istedim dün ve bugün. KDE Localization'dan topladığım son döneme ait bilgilerden önce geçtiğimiz dönemdeki gelişmelere bakalım: 17 Mart 2011'de KDE uygulamalarının Türkçe çeviri oranı: %84.49 5 Mayıs 2011'de KDE uygulamalarının Türkçe çeviri oranı: %83 10 Ocak 2012'de KDE uygulamalarının Türkçe çeviri oranı: %82.28 6 Mayıs 2012'de KDE uygulamalarının Türkçe çeviri oranı: %77.78 Bu istatistikler kararlı dala (stable-kde4) bakılarak elde edilmiş. Ben çeviriler için temel alınan ve bir sonraki sürümü ifade eden dalı (trunk-kde4) inceleyeceğim. İkisinin arasındaki fark şöyle şu anda: 27 Ocak 2013'de stable-kde4 dalındaki KDE...

Çoğumuzun bildiği üzere yerleşik Windows uygulamalarını GNU/Linux (ve diğer bazı platformlar) üzerinde çalıştırmak için Wine projesi bulunmakta. Şimdi ise Apple'ın Mac OS X işletim sisteminin çalıştırılabilir dosyalarını sorunsuz bir şekilde GNU/Linux'ta kullanmak için yeni bir özgür yazılım projesi ortaya çıktı. GNU/Linux üzerinde Mac OS X / Darwin için ikilik uyumluluk katmanı oluşturmayı amaçlayan bu yeni projenin ismi Darling . Bir diploma tezi araştırma projesi olarak Luboš Doležel tarafından geliştirilen Darling, erken geliştirme aşamasında olsa da Apple'ın Cocoa Objective-C kütüphanelerinin özgür uyarlaması  GNUstep 'ten bazı kodların kullanılması işlerin biraz daha hızlanmasını sağlıyor. Darling'in çalışma biçimi Wine'ye epeyce benziyor, tek farkı çalıştırılan dosyaların Windows programları değil OS X ikilik dosyaları olması. Darling, OS X'tekilerin karşılığı ABI (Application Binary Interface, Uygulama İkili Arayüzü) uyumlu kütüphane ve çatıla...

K2pdfopt , özellikle çok sütunlu bilimsel makaleler içeren PDF ve DjVu dosyalarını eniyileştirerek Kindle gibi e-kitap okuyucularının veya akıllı telefonların küçük ekranlarında kolayca okunabilecek tek sütunlu bir yapıya çeviren GPL 3 ile lisanslı özgür ve GNU/Linux, Android, Mac OS X ile Windows'u destekleyen çok platformlu bir komut satırı uygulamasıdır. K2pdfopt (Kindle 2 PDF Optimizer) kendisine verilen dosyayı işleyerek istenen özelliklere göre eniyileştirilmiş yeni bir dosya üretir. K2pdfopt, üzerinde resim ve grafikler de olan beyaz arkaplanlı metin tabanlı dosyalar üzerinde kullanılabilir. Ayrıca aynı şekilde taranmış ve resim tabanlı PDF ve DjVu dosyaları üzerinde de çalışılabilir. K2pdfopt işleyeceği PDF veya DjVu dosyasının her bir sayfasını resim dosyası olarak kaydeder ve bu resim dosyalarını görüntülenebilir alanlar (dikdörtgen alanlar) için tarar. Daha sonra da bu alanları kesip kırpar ve bunları birden fazla küçük sayfa içinde aşırı sayfa boşlukları olmad...

Elbette hem Fedora 'nın Pardus'a, hem de Pardus 'un Fedora'ya üstün olduğu pek çok alan vardır. Bu iki GNU/Linux dağıtımı da uzun yıllar boyunca kullanılarak bunlar görülebilir. Bir iki aydır birincil işletim sistemi olarak Pardus'u bırakarak Fedora'nın KDE özelleştirmesini kullanıyorum ve Fedora'nın Pardus'tan üstün olduğu tek bir özellik görebildim şimdiye kadar. Bu yazıda kısaca bu özelliği sunan  Ksshaskpass 'tan bahsedeceğim. Ksshaskpass, ssh-askpass'ın  KWallet ile bütünleşmesini ve KDE üzerinde kolayca kullanılmasını sağlıyor.  ssh-askpass (x11-ssh-askpass) ise  OpenSSH ve benzeri SSH uygulamaları için hafif bir iletişim penceresi uygulaması. SSH hakkında pek fazla bilgim olmadığı için iki uygulama hakkında fazla detay veremeyeceğim. Sadece hayatımı nasıl kolaylaştırdıklarından bahsedeceğim. Fedora kullanmaya başlamadan ve Ksshaskpass ile tanışmadan önce  GitHub üzerinde çalışmak için bir belge okumam ve elle biraz uğraşmam g...

mythes-tr 'yi ilgi çekici hale getirmek için birkaç gündür biraz uğraştım ve ortaya bir şeyler çıktı diyebilirim.  Kemik Doğal Dil İşleme Grubu 'nun hazırlamış olduğu  Türkçe Anlamsal İlişkiler Veri Kümesi üzerinde sed, awk, cut, sort, cat gibi çeşitli komut satırı uygulamalarını ve Kate'yi kullanarak eşanlamlı kelime sözlüğü için gerekli biçime çevirdim. Sözlüğün bu en son halini test etmek isteyenler proje sayfasındaki şu arşiv dosyasını  indirebilir. Arşivi indirip açtıktan sonra içinden çıkan th_tr_TR_v2.dat ve th_tr_TR_v2.idx dosyalarını /usr/share/mythes dizinine kopyalamanız gerekiyor. Daha sonra sözlüğü LibreOffice ve diğer uyumlu ofis araçlarıyla kullanabilirsiniz. Tüm bunların öncesinde dağıtımınızın deposundan mythes paketini yüklediğinizden ve kullanacağınız uygulamada mythes'i etkinleştirdiğinizden emin olunuz. Sözlüğün kesinlikle kullanılabilecek seviyede olmadığını da lütfen unutmayınız. Otomatik yöntemlerle oluşturulduğu için binle...

Konuyla ilgili yazdığım önceki iki yazıyı takip edenlerin hatırlayacağı üzere  Özgür Ofis Yazılımları İçin Türkçe Eşanlamlılar Sözlüğü 'nde özgür ofis yazılımlarında bir Türkçe eşanlamlı kelimeler sözlüğü olmadığından ve  MyThes ile Eşanlamlılar Sözlüğü Oluşturmak 'ta ise bu durumu tersine çevirmek için nasıl bir Türkçe eşanlamlı kelimeler sözlüğü oluşturulabileceğinden bahsetmiştim. Bu yazımda ise Türkçe eşanlamlı kelimeler sözlüğünün bir fikirden herkesin yararlanabileceği bir gerçeğe dönüşmesi için yapılabilecek ortak çalışmalardan söz edeceğim. Kelime Katkısı Eşanlamlı kelimeler sözlüğüne eşanlamlı kelimeler ekleyerek katkı vermek isteyenler için hangi kanalların kullanılabileceği hakkında birkaç gündür düşünüyorum. Bu iş için en ideal yöntem aslında özel bir internet sitesi. Böyle bir internet sitesi hem kelime ekleyeceklerin hem de bu kelimeler üzerinde düzenleme yapıp ana veritabanına ekleyeceklerin işini çok kolaylaştırırdı. Ama benim bunu yapacak teknik bilgiye s...

MyThes , yapılandırılmış bir metin dosyası ve bir indeks dosyası kullanan basit bir eşanlamlılar sözlüğüdür. Sorgulanan kelime veya kelime grubu için ikilik arama yapılır ve kelime hakkında bilgiler, anlamlar ve eşanlamlı kelimeler döndürülür. Bu son tanım ve ilk cümle birbiriyle biraz çelişir görünebilir. Bunu fark ettiyseniz konu hakkında daha fazla bilgi için Ekşi Sözlük'teki thesaurus başlığına ve Vikipedi'deki Tesarus maddesine bakabilirsiniz. MyThes'in Özellikleri MyThes ilk olarak OpenOffice.org 'da eşanlamlı kelimeler sözlüğü sunmak için geliştirilmeye başlanmış bir projedir. Başlıca özellikleri arasında aşağıdakiler sıralabilir: LibreOffice, OpenOffice, AbiWord, Pspell vb. uygulamalarla kolayca iletişim kurulabilmesi için C ile yazılmıştır Pek çok platform üzerinde kullanılabilir yapıdadır Yapılandırılmış metin dosyasını okumak ve ikilik arama yapmak için gerekli indeks dosyasını üretmek için basit bir Perl uygulaması kullanır Gerekli tüm bileşe...