Mac OS X Çalıştırılabilir Dosyalarını GNU/Linux'ta Kullanmak İçin Yeni Bir Proje
Çoğumuzun bildiği üzere yerleşik Windows uygulamalarını GNU/Linux (ve diğer bazı platformlar) üzerinde çalıştırmak için Wine projesi bulunmakta. Şimdi ise Apple'ın Mac OS X işletim sisteminin çalıştırılabilir dosyalarını sorunsuz bir şekilde GNU/Linux'ta kullanmak için yeni bir özgür yazılım projesi ortaya çıktı.
GNU/Linux üzerinde Mac OS X / Darwin için ikilik uyumluluk katmanı oluşturmayı amaçlayan bu yeni projenin ismi Darling. Bir diploma tezi araştırma projesi olarak Luboš Doležel tarafından geliştirilen Darling, erken geliştirme aşamasında olsa da Apple'ın Cocoa Objective-C kütüphanelerinin özgür uyarlaması GNUstep'ten bazı kodların kullanılması işlerin biraz daha hızlanmasını sağlıyor.
Darling'in çalışma biçimi Wine'ye epeyce benziyor, tek farkı çalıştırılan dosyaların Windows programları değil OS X ikilik dosyaları olması. Darling, OS X'tekilerin karşılığı ABI (Application Binary Interface, Uygulama İkili Arayüzü) uyumlu kütüphane ve çatılar sunarak Darwin çekirdeği için yazılmış olan çalıştırılabilir dosyaları çözümleyip belleğe yükleyecek ve yeniden derleme veya Linux'a özgü değişiklikler yapmaya gerek kalmadan çalıştırabilecek.
Darling, Objective-C desteği için GNUstep libobjc2 çalışma zamanını kullanıyor. Henüz bu alanda bir çalışma olmasa da teorik olarak iOS uygulamalarının çalıştırılmasını sağlayacak genişlemeler yapmak da mümkün. Ama böyle bir çalışmada ARM mimarisi ve çeşitli ek Apple çatıları için de uğraşmak gerekecek. Bu epey sonraki bir iş olduğundan ve tek bir kişi olarak yapacak daha öncelikli işleri olduğundan projenin geliştiricisi bu konuyla çok ilgili değil şu an.
Darling'i oluşturan şu anki bileşenler arasında Mach-O dosya incelemesi için Mach-O dinamik yükleyicisi, Mac ikili dosya ayıklayıcısı ve çeşitli kütüphaneler bulunuyor. Buradaki kütüphaneler Mach dosya yükleme desteğini, Darwin libc / libSystem muadilini, Apple Objective-C çalışma zamanı çeviri katmanını ve Mac OS X'te kullanılan çeşitli biçimler için ayıklayıcıları sunuyor.
Ne yazık ki şu anda proje halen erken gelişim döneminde olduğundan Darling ile kullanılabilen pek fazla Apple uygulaması yok. Şu anki gelinen noktada Darling ile çalışan OS X uygulamalarının çoğu konsol uygulaması. Üzerinde çalışmaların olduğu uygulamalar arasında ise LLVM-GCC, Midnight Commander, QREncoder, Bayon ve The Unarchiver bulunuyor.
Projeyi bilgisayarınıza indirip şimdiden deneme yapmak istiyorsanız indirme sayfasından yapmanız gerekenleri öğrenebilirsiniz. Henüz sunulan bir arşiv dosyası olmadığından proje sayfasından kaynak kodların o anki son halini çekebilirsiniz. Bunun için şu bağlantıyı kullanabileceğiniz gibi aşağıdaki komutu da çalıştırabilirsiniz:
git clone git://github.com/LubosD/darling.git
İndirdiğiniz kaynak kodlarını nasıl derleyeceğinizi ise derleme sayfasından öğrenebilirsiniz. Burada size yapmanız gerekenler söylenmiş olsa da büyük ihtimalle kullandığınız sistem üzerinde denediğinizde hata alacaksınız. Sorunsuzca ve kolayca derleme yapabilmek için bir süre daha beklemeniz iyi olacaktır. Yine de şimdiden denemek isterseniz kullanmanız gereken komutlar şunlar:
cd darling
CC=clang CXX=clang++ cmake .
make
Darling'i takip etmek -ki bence takip edilmeyi hak ediyor- veya katkı vermek için GitHub üzerindeki proje sayfasını kullanabilirsiniz. Umarım proje özgür yazılım topluluğunun da desteğini alarak Wine'ninki gibi bir başarı göstermeyi başarır. Darling, GNU/Linux üzerinde Mac OS X uygulamalarını çalıştırmaktan daha çok GNU/Linux'ta çok platformlu uygulama geliştirmek isteyenlerin işine yarayacak bir proje olabilir ileride diye de düşünüyorum. Bakalım gelişmeler ne gösterecek.
Kaynak:
Phoronix - A New Project To Run Mac OS X Binaries On Linux
GNU/Linux üzerinde Mac OS X / Darwin için ikilik uyumluluk katmanı oluşturmayı amaçlayan bu yeni projenin ismi Darling. Bir diploma tezi araştırma projesi olarak Luboš Doležel tarafından geliştirilen Darling, erken geliştirme aşamasında olsa da Apple'ın Cocoa Objective-C kütüphanelerinin özgür uyarlaması GNUstep'ten bazı kodların kullanılması işlerin biraz daha hızlanmasını sağlıyor.
Darling'in çalışma biçimi Wine'ye epeyce benziyor, tek farkı çalıştırılan dosyaların Windows programları değil OS X ikilik dosyaları olması. Darling, OS X'tekilerin karşılığı ABI (Application Binary Interface, Uygulama İkili Arayüzü) uyumlu kütüphane ve çatılar sunarak Darwin çekirdeği için yazılmış olan çalıştırılabilir dosyaları çözümleyip belleğe yükleyecek ve yeniden derleme veya Linux'a özgü değişiklikler yapmaya gerek kalmadan çalıştırabilecek.
Darling, Objective-C desteği için GNUstep libobjc2 çalışma zamanını kullanıyor. Henüz bu alanda bir çalışma olmasa da teorik olarak iOS uygulamalarının çalıştırılmasını sağlayacak genişlemeler yapmak da mümkün. Ama böyle bir çalışmada ARM mimarisi ve çeşitli ek Apple çatıları için de uğraşmak gerekecek. Bu epey sonraki bir iş olduğundan ve tek bir kişi olarak yapacak daha öncelikli işleri olduğundan projenin geliştiricisi bu konuyla çok ilgili değil şu an.
Darling'i oluşturan şu anki bileşenler arasında Mach-O dosya incelemesi için Mach-O dinamik yükleyicisi, Mac ikili dosya ayıklayıcısı ve çeşitli kütüphaneler bulunuyor. Buradaki kütüphaneler Mach dosya yükleme desteğini, Darwin libc / libSystem muadilini, Apple Objective-C çalışma zamanı çeviri katmanını ve Mac OS X'te kullanılan çeşitli biçimler için ayıklayıcıları sunuyor.
Ne yazık ki şu anda proje halen erken gelişim döneminde olduğundan Darling ile kullanılabilen pek fazla Apple uygulaması yok. Şu anki gelinen noktada Darling ile çalışan OS X uygulamalarının çoğu konsol uygulaması. Üzerinde çalışmaların olduğu uygulamalar arasında ise LLVM-GCC, Midnight Commander, QREncoder, Bayon ve The Unarchiver bulunuyor.
Projeyi bilgisayarınıza indirip şimdiden deneme yapmak istiyorsanız indirme sayfasından yapmanız gerekenleri öğrenebilirsiniz. Henüz sunulan bir arşiv dosyası olmadığından proje sayfasından kaynak kodların o anki son halini çekebilirsiniz. Bunun için şu bağlantıyı kullanabileceğiniz gibi aşağıdaki komutu da çalıştırabilirsiniz:
git clone git://github.com/LubosD/darling.git
İndirdiğiniz kaynak kodlarını nasıl derleyeceğinizi ise derleme sayfasından öğrenebilirsiniz. Burada size yapmanız gerekenler söylenmiş olsa da büyük ihtimalle kullandığınız sistem üzerinde denediğinizde hata alacaksınız. Sorunsuzca ve kolayca derleme yapabilmek için bir süre daha beklemeniz iyi olacaktır. Yine de şimdiden denemek isterseniz kullanmanız gereken komutlar şunlar:
cd darling
CC=clang CXX=clang++ cmake .
make
Darling'i takip etmek -ki bence takip edilmeyi hak ediyor- veya katkı vermek için GitHub üzerindeki proje sayfasını kullanabilirsiniz. Umarım proje özgür yazılım topluluğunun da desteğini alarak Wine'ninki gibi bir başarı göstermeyi başarır. Darling, GNU/Linux üzerinde Mac OS X uygulamalarını çalıştırmaktan daha çok GNU/Linux'ta çok platformlu uygulama geliştirmek isteyenlerin işine yarayacak bir proje olabilir ileride diye de düşünüyorum. Bakalım gelişmeler ne gösterecek.
Kaynak:
Phoronix - A New Project To Run Mac OS X Binaries On Linux
http://www.tamindir.com/tum-os-x-uygulamalari-bir-gun-linuxta-da-calisabilir_h-1677/
YanıtlaSil