Granny Smith'in Gençlik Sırrı

Ben onu seviyorum diye onun da beni sevmesi şart değil ama benim için elma yalnızca Granny Smith'tir. Bütün iş, bütün iş Tahir ile Zühre olabilmekte, yani damakta bırakılan tatta.

(Fotoğraf kaynağı: Wikimedia Commons)

Bu ara epey yeşilim, evde hem çiçek hem de büyüyebilirlerse ağaç yetiştiriyorum. Ekşi Sözlük'te takip ettiğim Granny Smith başlığına bir yazar bu meyvenin neden bu kadar uzun ömürlü olduğunu merak ettiğini yazınca biraz düşününce tahmin de edilebilecek nedeni araştırıp kısaca yazmaya karar verdim, hazır içimdeki çiftçi bu kadar sağken.

Yahoo Answers'taki aynı soruya verilen cevaplara bakalım ilk önce:

Elma, elma gibi davrandığı için mi üzgünsün? Elma bahçelerinin şeftali bahçelerinden sayıca fazla olmasının sebebinin elmaların daha iyi depolanabilmesinden dolayı olduğunun farkında mısın? 

Granny Smith, asit içeriği bakımından daha zengindir. Bu, Granny Smith'in çürümeye dirençli olduğu ve yüksek şekerli Golden Delicious'tan daha iyi yaşlanabileceği anlamına gelir. 

Ve gerçekten komik olan ne biliyor musun? Yanıldın (hem Ekşi Sözlük'teki hem de Yahoo Answers'taki sorularda bu elmaların genetik olarak müdahaleye uğrayıp uğramadıkları da merak ediliyor). Her zamanki tarımsal manipülasyon yöntemleriyle gen modifikasyonuna uğrayan tatlı elmalardır. Granny Smith değil tatlı elmalar, modern yetiştirme ve manipülasyonun ürünüdür. 

... 

Özellikle Granny Smith elmalar iyi depolanır. Hem sululukta hem de şekerde değerleri diğer elma çeşitlerinden daha düşüktür. Herhangi bir şekilde değiştirilmiş bir meyve değildirler, tamamen normaldirler. Üç ay gerçekten bir elma için o kadar uzun değildir. Yine de kısa sürede yemenizi tavsiye ederim. 

... 

Ayrıca, birçok farklı elma çeşidi vardır. Granny Smith gibi daha sert olan çeşitler, Golden Delicious gibi daha yumuşak olan çeşitlerden daha uzun süre dayanır. 

...

Şimdi rotamızı ülkemizde yasaklılığını koruyan Wikipedia'ya çevirelim:

Granny Smith'in ihracat pazarındaki başarısına büyük katkı sağlayan faktörlerden biri, depoda diğer elmalardan daha kolay korunmasıdır. Uzun saklama ömrü, epey düşük etilen üretim seviyelerine bağlanmıştır ve bu yüzden doğru koşullarda Granny Smith'ler bir yıl boyunca kalite kaybı olmadan saklanabilir. 

Bu çeşitte meyvelerin olgunlaşması için daha az bir kış soğuklama süresine ve daha uzun bir zamana ihtiyaç vardır. Bu nedenle elma yetiştirme bölgelerinin daha ılıman bölgeleri için tercih edilir. Ancak, yüzeysel kararma ve acı beneklere karşı hassastırlar. Yüzeysel kararma, depolamadan önce difenilamin ile işlenerek kontrol edilebilir ya da bu durum düşük oksijen depolaması ile de kontrol edilebilir. Beneklerse büyüme mevsimi boyunca kalsiyum spreyleri ve hasat sonrası kalsiyum banyosuyla kontrol edilebilir.

Hakim olmadığım bir alandan teknik bir içerik olduğu için yukarıdaki maddenin çevirisinde hatalar olabilir, bilgilerden istifade ederken bunu göz önünde bulundurmakta fayda var diyerek Şeker Hastalarının Tercihi Granny Smith Cinsi Elma başlıklı habere kulak verelim:

Elma üreticisi İsa Gök, Granny Smith cinsi 200 elma ağacının bu yıl ilk defa hasadını gerçekleştirdiğini belirterek"Kendine has mayhoş bir tada sahip bu elma Avrupa ülkelerinde ve ülkemizde sevilerek tüketilen ve şeker hastalarının tercih ettiği ihracata uygun bir çeşittir. Granny Smith cinsi elma her yıl düzenli ve bol ürün verdiğinden dolayı elma üreticilerinin tercih sebebi olmuştur. Depolamaya çok uygun olması ve uygun şartlarda 9 ay süreyle saklanabilmektedir. Ancak ilçemizde soğuk hava deposu bulunmadığı için hasadını yaptığım diğer ticari değeri yüksek, eti sulu, sert, lezzetli ve gevrek olan, yeme kalitesi mükemmel, ballı elma diye adlandırılan Fuji cinsi elmaları da elimizden çıkarmak zorunda kalıyoruz. Bu durumda bin bir emekle yetiştirdiğimiz ticari değeri yüksek ve ihracata uygun elmalar ya ucuza satılıyor ya da elimizde kalıyor." diye konuştu.

Son olarak da Gülüstan Ünüvar'ın yüksek lisans tezinden birkaç veriye göz atalım:

En erken tomurcuk kabarması Galaxy Gala ve Mondial Gala, en geç tomurcuk kabarması Granny Smith ve Fuji çeşitlerinde meydana gelmiştir. Tam çiçeklenmeden hasada kadar geçen gün sayısı 2006 yılında 122-164 gün, 2007 yılında ise 118-156 gün arasında değişirken, en uzun olgunlaşma süresi Granny Smith ve Fuji, en kısa olgunlaşma süresi Galaxy Gala ve Mondial Gala çeşitlerinde belirlenmiştir (Ceylan, 2008). 

Miller ve ark. (1996), elma suyunda askorbik asit içeriğini ve toplam antioksidan aktivite düzeylerini tayin etmişlerdir. Analizler sonucunda uzun ömürlü elma suyunda klorojenik asit (274 µmol Lˉ¹), p-kumaroil kuinik asit (74 µmol Lˉ¹), floridzin (23 µmol Lˉ¹), floretin ksiloglukozit (35 µmol Lˉ¹), epikatesin (14 µmol Lˉ¹) ve askorbik asit (51 µmol Lˉ¹) tayin edilmiştir. Bu elma suyunun toplam antioksidan kapasitesi de (728 µM Troloks) olarak belirlenmiştir. 

Tam çiçeklenmeden hasada kadar geçen gün sayısı 102-197 gün arasında değişirken, en uzun olgunlaşma süresi Pink Lady ile Granny Smith, en erken olgunlaşma süresi ise Scarlet Spur ile Galaxy Gala çeşidinde gerçekleşmiştir. Yaprak dökümü en geç Pink Lady (25 Aralık) çeşidinde olmuştur. 

2012 yılında tam çiçeklenmeden hasada kadar geçen gün sayısı 102-197 gün arasında değişmiştir. Olgunlaşma süresi en uzun olan çeşit Pink Lady (197 gün) ile Granny Smith (169 gün) olurken, en kısa olgunlaşma süresi Galaxy Gala (102 gün) ile Scarlet Spur (125 gün) çeşidinde gerçekleşmiştir.

Bilinçli yiyicilik bunu gerektirdiği için böyle bir derleme yaptım. Herkese afiyet olsun, yine beklerim.